[Violympic Toán lớp 4] - Ôn tập bốn phép tính trong phạm vi 100 000 (P2)

[Violympic Toán lớp 4] - Ôn tập bốn phép tính trong phạm vi 100 000 (P2)

KIẾN THỨC CẦN GHI NHỚ

Dưới đây là các kiến thức mà các em cần ghi nhớ để vận dụng giải các bài toán trong Violympic Toán lớp 4

A - PHÉP TRỪ

Khi cùng thêm (hoặc cùng bớt) ở cả số bị trừ và số trừ một số đơn vị như nhau thì hiệu không thay đổi.

Vận dụng để tính nhẩm:

Bài tập minh họa 1: Tính nhẩm các phép tính sau:

a) 75 + 29

b) 27 + 84

c) 43 - 28

d) 86 - 43

Hướng dẫn:

a) 75 + 29 = (75 - 1) + (29 + 1) = 74 + 30 = 104

b) 27 + 84 = (27 - 6) + (84 + 6) = 21 + 90 = 111

c) 43 - 28 = (43 + 2) - (28  + 2) = 45 - 30 = 15

d) 86 - 43 = (86 - 3) - (43 - 3) = 83 - 40 = 43

Chú ý: Khi trừ nhẩm, thường làm tròn chục, tròn trăm, ... số trừ. Khi cộng nhẩm thường làm tròn chục, tròn trăm số hạng.

C - PHÉP NHÂN

1. Tích số gấp thừa số thứ nhất một số lần bằng thừa số thứ hai.
2. Tích số gấp thừa số thứ hai một số lần bằng thừa số thứ nhất.
3. Lấy tích số chia cho thừa số thứ nhất thì kết quả bằng thừa số thứ hai. Lấy tích số chia cho thừa số thứ hai thì được kết quả bẳng thừa số thứ nhất. (đây cũng là hai cách thử phép nhân)
4. Khi đổi chỗ các thừa số thì tích số không thay đổi. Vậy muốn thử phép nhân, ta cũng có thể đổi chỗ các thừa số rồi nhân lại, nếu kết quả không thay đổi thì phép tính đúng.

Bài tập minh  họa 2: Trâm thực hiện một phép nhân có thừa số thứ hai là 7. Anh thực hiện một phép nhân có thừa số thứ hai là 9, còn thừa số thứ nhất ở hai phép tính thì như nhau. Hai bạn đều tính đúng, trong đó tích của Anh tìm được lớn hơn tích của Trâm tìm được là 436. Tìm thừa số thứ nhất ở phép tính mà hai bạn Trâm và Anh đã thực hiện.

Hướng dẫn:

Tích ở phép tính Trâm thực hiện gấp 7 lần thừa số thứ nhất

Tích ở phép tính Anh thực hiện gấp 9 lần thừa số thứ nhất.

Vậy tích ở  phép tính Anh thực hiện lớn hơn tích ở phép tính Trâm thực hiện bằng số lần thừa số thứ nhất là:

9 - 7 = 2 (lần)

Thừa số thứ nhất ở phép tính hai bạn làm là: 436 : 2 = 218

Bài tập minh họa 3: Lan thực hiện một phép nhân có thừa số thứ hai là một chữ số những Lan viết lộn ngược lại chữ số thứ hai này. Vì thế tích tăng thêm 432 đơn vị. Tìm phép tính Lan thực hiện

Hướng dẫn

Số có một chữ số mà viết lộn ngược lại vẫn có nghĩa có thể là: 0; 6; 8 và 9. Số 0 và số 8 viết lộn ngược lại không thay đổi nên tích không thể tăng lên. Trường hợp này bị loại

Số 6 viết ngược thành số 9, số 9 viết ngược lại thành số 6. Vậy nếu số thứ hai là số 9 thì viết ngược lại là 6, thì tích sẽ giảm đi chữ không thể tăng lên nên cũng bị loại.

Vậy thừa số thứ hai là 6, do đó tích tăng thêm một số lần thừa số thứ nhất là: 9 - 6 = 3 (lần)

Thừa số thứ nhất Lan thực hiện ở phép tính là: 432 : 3 = 144

Phép tính Lan thực hiện là: 144 x 6 = 864

5. Bất cứ số nào nhân với 0 cũng bằng 0

Vận dụng tính nhanh.

Bài tập minh họa 4: Tính nhanh biểu thức sau: 1 x 2 x 3 x 4 x 5 x 6 x 7 x 8 x (4 x 9  - 36)

Hướng dẫn

1 x 2 x 3 x 4 x 5 x 6 x 7 x 8 x (4 x 9  - 36) = 1 x 2 x 3 x 4 x 5 x 6 x 7 x 8 x (36  - 36) = 1 x 2 x 3 x 4 x 5 x 6 x 7 x 8 x 0 = 0

6. Bất cứ số nào nhân với 1 cũng bằng chính số đó.

Bài tập minh họa 5: Tìm số thích hợp điền vào phép tính sau:

6 *

x *

* 9

Hướng dẫn

Thừa số thứ hai phải lớn hơn 0 vì nếu thừa số thứ hai bằng 0 thì tích phải bằng 0, trái với đề bài.

Như vậy thừa số thứ hai lấy trong các giá trị từ 1 đến 9.

Thừa số thứ  hai phải nhỏ hơn 2 vì nếu nó lấy giá trị từ 2 trở lên thì tích phải là số có 3 chữ số. Chẳng hạn: 60 x 2 = 120

Mà 120 > * 9 nên  sai

Vậy thừa số thứ hai là 1. Do đó hàng đơn vị của thừa số thứ nhất là 9 vì bất kì số nào nhân với 1 cũng bằng chính nó.

Ta có phép tính

6 9

x 1

6 9

(Còn nữa)

Nguyễn Trang 

Nhằm hỗ trợ các em HS lớp 4 ôn tập rèn luyện kỹ năng làm TOÁN chuẩn bị kỳ thi Violympic Toán lớp 4. Cô Trang cung cấp bộ tài liệu: "Tuyển tập 23 chuyên đề bồi dưỡng Toán lớp 4 ôn luyện thi Violympic trên mạng".
Quý bậc PH quan tâm, liên hệ trực tiếp cho cô Trang theo số máy: 0948.228.325 để đặt mua tài liệu.
Dưới đây là Phụ lục của bộ tài liệu, các bậc PHHS có thể xem chi tiết tại đây